Ráiteas ón Uachtarán Higgins ar an staid reatha in Gaza
Dáta: Lua 11th Már, 2024 | 15:22
“Agus an domhan ag breathnú ar Gaza ag dul i dtreo an ghorta agus an chaillteanais atá ag méadú i gcónaí, tá sé ríthábhachtach go ndéanfaidh gach tír ar domhan gach a bhfuil i gcumhacht anois chun a chinntiú go seachnófar tubaiste dhaonnúil sa chiall is mó.
Is cás é an staid atá le feiceáil againn anois in Gaza nach bhfuil aon bhaint ag an bpobal domhanda as ná a radharc a sheachaint. Is ábhar beatha agus báis é. Ní mór bac a chur láithreach ar bhac bia agus cúnaimh. Ní mór cógais riachtanacha ríthábhachtacha agus foinsí fuinnimh a sholáthar don mhéid atá fágtha de na hospidéil in Gaza. Tá bac á chur ar chabhair a d’fhéadfaí a sheachadadh láithreach agus ní mór dóibh siúd atá freagrach as sin a bheith freagrach as na básanna a thagann as.
Ní mór do na tíortha sin, agus ina measc cuid de na geilleagair is láidre ar domhan, a bhfuil os cionn $450m bainte de bhuiséad UNRWA acu a bhfuil á thaispeáint anois ar scáileáin teilifíse an domhain a chur san áireamh le go bhfeicfidh gach duine – leanaí naíonán ag fáil bháis de bharr easpa ocsaigine, i bhfad níos mó ag fáil bháis de bharr míchothaithe agus tá sé seo ar fad ag dul in olcas.
Fáiltítear roimh na cinntí a rinne Ceanada agus an tSualainn le déanaí chun cinneadh a rinneadh roimhe seo a chealú agus cúnamh a thabhairt arís do UNRWA, mar atá an fógra a rinne an Coimisiún Eorpach le déanaí go n-eisíocfaidh sé €50m láithreach i maoiniú.
I bhfianaise a dhoimhne atá os comhair mhuintir Gaza anois, agus an méid atá chomh soiléir sin do gach duine lena mbaineann, ba cheart do dhaoine eile a leithéid de cheannasaíocht a leanúint anois. Ba mhaith liom a ghríosú freisin ar na tíortha go léir aithris a dhéanamh ar eiseamláir na hÉireann agus í ag cur lena cúnamh don ghníomhaireacht ríthábhachtach seo de chuid na Náisiún Aontaithe faoi láthair.
Ba cheart go mbeadh imní ar gach ball de na Náisiúin Aontaithe agus aird a thabhairt ar an ráiteas a rinne Ard-Choimisinéir UNRWA, Philippe Lazzarini, gur beag is lú ná feachtas a tharla i gcoinne UNRWA. Is feachtas é a d’fhéadfadh an bonn a bhaint de ról na NA sna cúinsí reatha agus i ndáil le todhchaí Gaza. Tá tacaíocht gach duine a chreideann sna Náisiúin Aontaithe tuillte ag a iarratas ar chabhair.
Is scannalach é feachtas bolscaireachta a scaoileadh i gcoinne na Náisiún Aontaithe in aghaidh na n-iarrachtaí laochúla ar fad atá páirteach sa líne tosaigh in Gaza - foireann leighis, iad siúd atá ag obair chun cothú agus cúnamh a sholáthar sna cúinsí is deacra, agus na gairmithe tiomanta eile san UNRWA a chaill níos mó ná 160 dá gcomhghleacaithe.
Tá méadú ag teacht ar mhífhaisnéis chontúirteach in Éirinn, mar atá in áiteanna eile, nuair a tháinig comhdhearcadh forleathan ar an ngá atá le sos comhraic den sórt sin a chumasóidh malartuithe tromchúiseacha taidhleoireachta a bhaineann le scaoileadh gialla agus thar aon ní eile, cabhair dhaonnúil a scaoileadh dóibh siúd a bhfuil géarghá acu léi.
Sáraítear gach prionsabal daonnúil go bhféadfaí an chabhair seo a sheachadadh láithreach ach go bhfuiltear á chosc ag gníomhartha Stáit agus trí bhlocanna mídhleathacha araon. Go deimhin, tá cuid de na radhairc is measa den ocras le feiceáil sna codanna sin de thuaisceart agus de lár Gaza ina bhfuil sé fógartha ag Iosrael go bhfuil a fheachtas míleata curtha i gcrích.
Ansin freisin, cé go ndearnadh leis an rún is fearr, tá sé ráite ag na saineolaithe go léir a bhfuil baint acu le cúnamh bia a sheachadadh nach féidir le hísliú cúnaimh ón spéir a bheith in ionad obair UNRWA. Labhraíonn blocáil trucailí cúnaimh ag lonnaitheoirí antoisceach ar a shon féin, toisc gur séanadh uafásach é ar dhaonnacht na ndaoine atá ag fáil bháis den ocras nuair a d’fhéadfaí é a sheachaint.
Is é an t-am atá caite ná go ndeachaigh tíortha uile an Aontais Eorpaigh agus níos faide i gcéin le hÉirinn ag iarraidh go n-aontófaí sos cogaidh láithreach agus go gcuirfí an chabhair dhaonnúil ríthábhachtach seo ar fáil dóibh siúd a bhfuil géarghá leo.
Nuair a bheidh sos comhraic bainte amach, níl aon am le dul amú chun aghaidh a thabhairt ar na buncheisteanna a bheidh ag teastáil chun síocháin fhadtéarmach a thabhairt a fhéadfaidh foráil a dhéanamh do chearta na bPalaistíneach agus do shlándáil chuí Iosrael.
Tá na ceanglais seo soiléir agus imlínithe agus aibhsithe ag breathnóirí idirnáisiúnta le blianta fada anuas. Tá breis agus 18 mbliana anois, mar shampla, ó thug Toscaireacht na hEorpa ina raibh iarPhríomh-Aire na hÍsiltíre Andreas van Agt - a bhásaigh go brónach le seachtainí beaga anuas - cuairt ar Iosrael agus ar na Críocha Palaistíneacha faoi Fhorghabháil, Gaza ina measc.
Rinne an tuarascáil a d'eisigh muid tar éis ár gcuairt roinnt moltaí soiléire maidir leis na gníomhartha a theastaíonn. Ina áit sin, ar an drochuair, tá méadú tagtha ar shocraíochtaí an bhliain dár gcionn. Go deimhin, le linn an údaraithe coinbhleachta atá ann faoi láthair moltar breis agus 300 socrú mídhleathach, rud a ndearna Volker Turk, Ard-Choimisinéir na NA um Chearta an Duine tagairt dó an tseachtain seo mar choir chogaidh.
Tá rabhadh tugtha ag an domhan dóibh siúd ar an talamh, agus dóibh siúd ar an leibhéal is airde, lena n-áirítear Ard-Rúnaí na Náisiún Aontaithe António Guterres, faoi na himpleachtaí a bheadh ag síneadh leis an bhfeachtas míleata isteach i Rafah. Ní féidir le haon duine anois ná amach anseo a rá nach raibh a fhios acu cad iad na hiarmhairtí a bheadh ar easpa gnímh. Is rud é seo ar chuir Uachtarán na Stát Aontaithe, i measc daoine eile, béim air.
Tá sé in am ag an domhan deireadh a chur leis an gcailliúint saoil seo, cuimhneamh ar ár ndaonnacht chomhroinnte, éisteacht leis na síochánaithe agus gach iarracht a dhéanamh an ghéarchéim seo a thabhairt chun críche agus a chinntiú go dtiocfar ar shocrú cuí fadtéarmach.”