Ráiteas ón Uachtarán Ó hUigínn tar éis do Ard-Rúnaí na NA, António Guterres labhairt ar an athrú aeráide
Dáta: hAo 28th Iúi, 2023 | 17:19
“Is ráiteas de chineál nua é an ráiteas a rinne Ard-Rúnaí na Náisiún Aontaithe, António Guterres an tseachtain seo, i dtaca le páipéir taighde a foilsíodh le déanaí agus eachtraí coscracha an tsamhraidh bainteach leis an athrú aeráide. Tagraíonn sé do ghéarchéim atá “cruthaithe ag an duine daonna”, agus “an fianaise atá le feiceáil i ngach áit”.
Mar a dúirt an tArd-Rúnaí Guterres:
“Tá deireadh tagtha le ré an athraithe aeráide anois; tá tús anois le fliuchadh domhanda. Ní féidir an t-aer a análú, tá an teas dofhulaingthe. Tá brabús na mbreoslaí iontaise agus leibhéal neamhghnímh aeráide do-ghlactha. Tá sé de dhualgas ar cheannairí a bheith i gceannas. Drogall ar bith. Leithscéal ar bith. Nílimid le chun fanacht le go dtógfaidh duine eile an chéad chéim. Níl an t-am againn dó sin.
Tá dualgas orainn mar Cheanna Stáit agus mar Cheann Rialtais dul i ngleic le ráiteas an Ard-Rúnaí Guterres. Má déanfar neamhaird de, beimid ag séanadh an dualgas cúraim atá orainn. Mar a deir sé féin “ní mór do cheannairí – go háirithe… - seas suas anois agus an fód a sheasamh maidir le gníomhaíocht agus ceartas aeráide”.
Tá achainí an Ard-Rúnaí maidir le hiarmhairtí an athraithe aeráide le haithint i mbagairt an ocrais, atá mar thoradh díreach ar an athrú aeráide. Mar shampla, léirítear i bhfigiúirí a d’fhoilsigh Eagraíocht Bia agus Talmhaíochta na Náisiún Aontaithe, go bhfuil 26.2% de dhaonra na hAfraice ag fulaingt bia éiginnteacht in 2021, le 9.8% de dhaonra iomláin an domhain ag fulaingt gannchothaithe sa bhliain chéanna.
Tá sé in am dúinn ar fad, mar cheannairí agus mar shaoránaigh domhanda, anailís a dhéanamh ar chumhacht na bhfocal, agus ar an gcaoi ar féidir linn práinn a chur lenár bhfreagra ar bhagairt eisiach.
Tá sé soiléir, mar a léirítear i ráiteas cumhachtach an Ard-Rúnaí, tá orainn tús a chur leasú a dhéanamh ar ollstruchtúr institiúideach idirnáisiúnta, cosúil le leasú NA ar an leibhéal is airde, an Comhairle Slándála san áireamh, leis an méid atá ainmnithe ag an Ard-Rúnaí a bhaint amach.
Tá súil agam go léifear an ráiteas seo timpeall na cruinne, mar go mbaineann sé leis an gcine daonna ar fad”.