Tá fáiltiú á óstáil ag an Uachtarán Ó hUigínn chun an Lá Domhanda i gCuimhne ar Dhaoine a d’Fhulaing de dheasca Timpistí ar Bhói
Dáta: hAo 17th Sam, 2023 | 16:14
Reáchtálfaidh Uachtarán na hÉireann, Micheál D. Ó hUigínn, fáiltiú speisialta in Áras an Uachtaráin tráthnóna chun Lá Domhanda i gCuimhne ar Dhaoine a d’Fhulaing de dheasca Timpistí ar Bhóithre a chomóradh.
I measc na ndaoine a bheidh i láthair beidh thart ar 100 duine muinteartha leo siúd a chaill a mbeatha ar na bóithre, chomh maith le roinnt daoine a gortaíodh go dona.
Beidh ionadaithe ó chuid den iliomad eagraíochtaí atá ag obair agus i mbun feachtais chun timpistí tráchta ar bhóithre a chosc, chomh maith le seirbhísí atá ag cabhrú le daoine a gortaíodh ar na bóithre, i láthair chomh maith.
Is é an tUachtarán Ó hUigínn agus Cathaoirleach an Údaráis um Shábháilteacht ar Bhóithre (RSA), Liz O'Donnell, a labhróidh ag an ócáid. Lasfaidh an tUachtarán agus Bean O’Donnell coinneal i gcuimhne orthu siúd ar fad a cailleadh ar na bóithre.
I measc na ngrúpaí eile a bheidh i láthair beidh Irish Road Victims’ Association (IRVA), Blood Bikes, An Garda Síochána, an Roinn Iompair, an Lia-Bhiúró um Shábháilteacht ar Bhóithre, paraimhíochaineoirí, Seirbhís Dóiteáin Bhaile Átha Cliath, an tIonad Náisiúnta Athshlánúcháin, agus Acquired Brain Injury Ireland.
Beidh an tAthair Michael Toomey, séiplíneach in Ardscoil na mBráithre Críostaí i gCluain Meala a bhí i gceannas ar shochraid na ndaoine a maraíodh sa timpiste thragóideach ar an mbaile oíche torthaí na hArdteiste i mí Lúnasa, i láthair chomh maith.
I ráiteas, dúirt an tUachtarán Ó hUigínn:
"Tagann muid le chéile inniu chun cuimhní cinn an 24,998 sin dár gcomhshaoránaigh agus dár gcuairteoirí a maraíodh ar ár mbóithre ó cuireadh tús le taifid i 1959 a thabhairt chun cuimhne agus ómós a thabhairt dóibh. Is deis thábhachtach é aitheantas a thabhairt do theaghlaigh agus do dhaoine muinteartha na ndaoine a cailleadh, agus a roinnt leo chun aitheantas a thabhairt don tionchar tubaisteach a bhíonn ag básanna ar bhóithre agus gortuithe tromchúiseacha ar phobail. Is deis é freisin a aithint conas, in ainneoin a mbrón agus a bpian ollmhór, go bhfuil an neart aimsithe ag go leor acu chun tacú le bóithre níos sábháilte agus níos lú taismigh ar fud an oileáin. Is léir go bhfuil roinnt fachtóirí i gceist maidir le básanna ó imbhuailtí tráchta ar bhóithre. Is léir gur príomhfhachtóir é luas an tiománaí, mar atá riocht feithiclí agus tiománaithe faoi thionchar alcóil nó drugaí. Ní mór dúinn a admháil freisin go gcaithfear cáilíocht taobh ma bhóithre agus na mbóithre féin a chinntiú, le soláthar cuí do shábháilteacht do choisithe agus do rothaithe. Is é fírinne an scéil gur tógadh go leor forbairtí tithíochta ar fud na tíre gan bonneagar bunúsach sábháilteachta leordhóthanach, ar nós cosáin agus lánaí rothaíochta, agus i gcásanna áirithe is beag áit shábháilte atá ann do dhaoine le siúl nó rothaíocht i gceantair thuaithe – fiú siúl chuig an siopa áitiúil nó siúl le madra. Léiríonn anailís ón RSA gur maraíodh 43 coisí ar bhóithre na hÉireann in 2022, agus gurb iad coisithe an sciar is mó d'íospartaigh i gceantair uirbeacha. Léiríonn anailís a rinneadh ar fhigiúirí na bliana seo go meastar gurb iad na figiúirí maidir le básanna coisithe do 2023 an líon is airde le 15 bliain. Tá míonna an gheimhridh thar a bheith contúirteach do choisithe. Tá contúirt anois ag baint leis an spaisteoireacht tráthnóna a dhéanamh – tráth a bhfuil súil againn go roghnóidh daoine a gcarranna a fhágáil sa bhaile ar chúiseanna timpeallachta agus folláine phearsanta. Is í an fhírinne ná go bhfuil sé róchontúirteach do go leor daoine, páistí san áireamh, na bóithre a úsáid mar choisí nó mar rothaí. Caithfidh sé sin athrú. Tá ról ríthábhachtach ag Údaráis Áitiúla maidir le bóithre agus taobh ma bhóithre a dhéanamh chomh sábháilte agus is féidir dóibh siúd go léir a úsáideann iad. Oibrímis go léir le chéile chun a chinntiú nach gcaithfidh aon teaghlach caoineadh a dhéanamh ar bhás duine muinteartha ó imbhualadh tráchta bóthair. Léirímis an dlúthpháirtíocht a theastaíonn chun an todhchaí seo a chur i gcrích, le práinn agus diongbháilteacht chomhroinnte."
Dúirt Liz O'Donnell, Cathaoirleach an RSA:
"Is am tábhachtach é anois chun machnamh a dhéanamh ar bhliain an-deacair. Tá an iomarca teaghlach scriosta ag tráma bóthair agus an caillteanas nó an gortú tromchúiseach do dhuine muinteartha. Agus muid ag breathnú ar 2024, táimid sa RSA meáite ar an ardú i dtimpistí bóthair a aisiompú. Tá dul chun cinn mór déanta againn maidir le sábháilteacht ar bhóithre san am atá caite agus is féidir linn é a dhéanamh arís má gheallaimid go léir dó trí bheith feasach agus airdeallach agus freagracht a ghlacadh as sábháilteacht úsáideoirí bóithre eile."
Dúirt Sam Waide, Príomhfheidhmeannach an RSA:
"Agus muid ag teacht le chéile chun Lá Domhanda Cuimhneacháin a chomóradh, glacaimid sos chun machnamh a dhéanamh ar na saolta a cailleadh go tragóideach agus ar na pobail atá buailte go dona ag tráma bóthair. Léiríonn gach staitistic scéal daonna, teaghlach athraithe go deo. Sa lá atá inniu ann, treisímid ár dtiomantas do shábháilteacht ar bhóithre, ag aithint go bhfuil gach saol luachmhar agus go bhfuil gach caillteanas inchoiscthe. Le chéile, ní mór dúinn leanúint orainn ag obair gan stad agus gan staonadh chun bóithre agus pobail níos sábháilte a chruthú, ag cinntiú go mbeidh tragóidí den sórt sin ina rud san am atá thart. Tá ár gcuid smaointe leo siúd go léir a raibh tionchar acu orthu, agus geallaimid a gcuimhní cinn a urramú trínár ngníomhartha agus trína chinntiú go n-úsáidimid na bóithre go stuama."